Gewetensvragen

De verkiezingen in Nicaragua van zondag 7 november jl geven een door de officiële instanties gepubliceerd beeld van een klinkende overwinning voor Daniel Ortega en het FSLN. Tegelijk bevestigen ze het beeld dat Nicaragua is verworden tot een dictatuur. Dat roept de vraag op of organisaties en mensen die zich met het land bezighouden de band niet moeten heroverwegen. Dat geldt dus zeker ook voor de Stichting Stedenband Delft-Estelí. Het bestuur heeft op woensdag 10 november een standpunt bepaald.

Misschien is het u niet ontgaan. Op 7 november organiseerde Nicaragua drie verkiezingen. Allereerst presidentsverkiezingen, maar ook parlementsverkiezingen en verkiezingen voor het Centraal-Amerikaanse Parlement. In de aanloop hiernaartoe probeerde Daniel Ortega zoveel zekerheid in de uitslag in te bouwen dat de stembusgang bijna overbodig was. Alle serieuze presidentskandidaten van de oppositie zitten inmiddels maanden gevangen en de laatste echte oppositiepartijen zijn door de Hoge Kiesraad ontbonden. Toch doen er nog in totaal 6 partijen – inclusief het FSLN – mee aan de verkiezingen, maar in vier van die vijf andere partijen heeft de bevolking totaal geen vertrouwen. Men beschouwt ze als kritiekloze hulpjes van Ortega. Alleen een op evangelische leest geschoeide partij CCN lijkt nog enige authenticiteit uit te stralen. Geen van de partijen haalt in de verkiezingspoll van eind oktober (uitgevoerd door het in Costa Rica gevestigde CID Gallup) zelfs maar 10% van de voorkeur. Ook het FSLN blijft in deze poll op 9% steken. Inmiddels kennen we de uitslag. Maar we weten dat deze door de van het FSLN afhankelijke Hoge Kiesraad is vastgesteld.

Al sinds de onlusten van 2018 beschouwen velen de regering van president Daniel Ortega en vicepresident Rosario Murillo een dictatuur. De verkiezingen waren louter een poging de dictatuur van een democratisch vernislaagje te voorzien. Gezien de internationale publiciteit, van CBS News in de VS tot Le Monde in Frankrijk, is dat schromelijk mislukt. We hebben in Nicaragua dus te maken met een onvervalste dictatuur.

Dat roept natuurlijk de vraag op hoe we ons tot het land moeten verhouden. Deze vraag is des te belangrijker voor een organisatie als de Stedenband Delft-Estelí. Moeten wij een dergelijk regiem steunen? Nee, natuurlijk. Moeten we dan ook alle activiteiten in Nicaragua stopzetten? Dat is een lastiger te beantwoorden vraag.

De Stichting Stedenband Delft-Estelí heeft zich hierover beraden. Voorop staat dat we de vriendschappen die we in de afgelopen 37 jaar hebben opgebouwd niet zomaar willen verloochenen. De stedenband heeft nooit voor de nationale regering van Nicaragua iets gedaan. Dat blijft zo, zeker nu. En hoe zit het dan met de gemeente Estelí? Daarmee zijn de banden ook al enige tijd verbroken. Zeker nadat de gemeente Delft zich formeel uit alle stedenbanden terugtrok, heeft de Stichting Stedenband de contacten met de gemeente, de Alcaldía, in Estelí op een zeer laag pitje gezet. De onlusten in 2018 hebben ook in Estelí hun sporen nagelaten. De steun die de Alcaldía aan de onderdrukking van de protesten gaf, was aanleiding de contacten te verbreken.

Over blijft het contact met enkele groepen in de stad, kerken, kleine maatschappelijke organisaties en de vereniging van koffiecoöperaties Miraflor in de bergen bij Estelí. Juist die banden willen we vasthouden. Als blijk van solidariteit in tijden van onderdrukking, angst en maatschappelijke ontwrichting. Als teken dat er mensen in Nederland, Europa zijn die meeleven. Als signaal dat de afgelopen 37 jaar iets betekenen.

Maar het zal moeilijk zijn om vanuit Delft te bepalen wat wel of juist niet kan. Dat ons samenwerkingskantoor in Estelí nu niet meer kan functioneren, maakt het werk lastiger. Zeker ook om te weten hoe je op de beste manier invulling kunt geven aan de gevoelens van solidariteit, de steun aan ons sympathieke initiatieven en hoe de behoefte aan continuïteit vorm te geven. Het bestuur zal scherp in de gaten houden of samenwerking en uitwisseling mogelijk blijven en onze partners in Estelí niet in gevaar brengen.

JanGeert van der Post