In Nicaragua lijkt oppervlakkig bezien de situatie genormaliseerd. De tijd van de grote protestdemonstraties lijkt voorbij. In september hebben nog enkele manifestatie zich voorgedaan, maar de afgelopen maand gebeurde dat bijna niet meer. Dat is niet het gevolg van minder enthousiasme onder de demonstranten, maar van allerlei obstakels die het regime van Daniel Ortega en Rosario Murillo opwerpt. In september maakte op de afgesproken demonstratieplekken de aanwezigheid van paramilitaire groepen van het FSLN en van politie-eenheden (ME) demonstraties vooraf onmogelijk. Inmiddels is demonstreren zonder toestemming van de politie verboden verklaard. Zo komt het niet of nauwelijks meer tot botsingen tussen demonstranten en politie. En dus zijn er -gelukkig- ook nauwelijks meer gewonden of doden te betreuren.Toch schendt het regime nog onverminderd de mensenrechten. Alleen al het verbod op vreedzaam demonstreren is een schending, ook van de Nicaraguaanse grondwet. Er zijn meer schendingen, ook gemeld door het Kantoor van de Hoge Commissaris van de Verenigde Naties voor de Mensenrechten. In een pas uitgekomen bulletin schrijft de Hoge Commissaris dat allerlei mensen die in de afgelopen maanden deelgenomen hebben aan de demonstraties nu alsnog worden gearresteerd. Soms gaat het zelfs om familieleden van geïdentificeerde demonstranten, als zijzelf inmiddels naar Costa Rica zijn gevlucht. Op sommige plekken in het land lijkt er een ware heksenjacht ontbrand om tegenstanders van Ortega/Murillo op te pakken. Daar was bijvoorbeeld sprake van op het eiland Ometepe in de week dat we hier herfstvakantie hadden.
Van de meer dan driehonderd bekende gevangenen hebben enkelen inmiddels een veroordeling gekregen. Onverminderd zijn dat absurd lange gevangenisstraffen, voor beschuldigingen van terrorisme, marteling, vrijheidsberoving en vaak ook ordeverstoring. Belachelijke beschuldigingen, die vaak een projectie lijken van het geweld dat juist van regeringszijde over het land uitgestort wordt. In ieder geval houdt het Openbaar Ministerie zich totaal niet aan de wet, waarbij het principe van onschuld totdat schuld bewezen is, geschonden wordt. Maar houdt men zich niet aan de wettelijke termijnen van voorgeleiding. Daardoor weten familieleden vaak lange tijd niet waar de arrestanten zich bevinden. Verder verschijnen veel getuigen anoniem en/of gemaskerd in de rechtszaal. De advocaten van de verdediging hebben zo geen schijn van kans in deze volkomen gepolitiseerde rechtsgang. En vrijgelaten gevangenen melden martelingen in de gevangenis.
De economie van het land glijdt af. Niet alleen is de toeristische sector bijna helemaal ingestort, ook in allerlei andere sectoren gaat de productie hollend achteruit. Voor dit jaar vreest de Wereldbank een krimp van 5 tot misschien wel 10%. En ook voor 2019 ziet het er zeer beroerd uit. Dan zou de krimp wel eens 20% kunnen zijn. Zo verspeelt Ortega alle economische groei die hij sinds zijn aantreden in 2007 had bereikt. Wat dat betekent voor de armen in het land laat zich gemakkelijk raden. Ook van regeringszijde heeft men in september erkend dat er meer dan honderdduizend banen verloren zijn gegaan. Het werkelijke cijfer ligt ongetwijfeld veel hoger. Het mensen terugduwen in de net ontstegen armoede is ook een vorm van, zeer verhulde, repressie.
De dialoog tussen de oppositie en de regering is doodgebloed. Ook de bisschoppen, die vlak vóór de zomer nog een belangrijke rol in die dialoog hadden, zijn nu doelwit van de repressie. Een oplossing lijkt nog steeds heel ver weg.
Dus niets geen normale situatie in Nicaragua dus, alle claims van Ortega ten spijt.
JanGeert van der Post