Hieronder verslagen van Leonies bezoeken aan het Stedenbandkantoor C3M, de Guillermo Canoschool, de Guadalupekerk en FEM/Las Diosas.
Bezoek aan het stedenbandkantoor in Estelí
Op kantoor heerst een drukke werksfeer zowel achter de computers als via inlopende, met elkaar sprekende stagiaires uit Duitsland. 17 jonge mensen die een sociaal jaar doormaken op ongeveer 17 werkplekken in Estelí.
Het kantoor is van buiten en binnen beschilderd met beelden van de 5 partnersteden en milieuonderwerpen.
In de afgelopen tijd probeert het kantoor de naam Casa del tercer mundo, al meer dan 30 jaar gebruikt, te veranderen in Ciudades Hermanas de Estelí. Vriendschapssteden van Estelí.
De vriendschap van Estelí de Europese steden is ontstaan in de jaren ’70 toen Somoza verdreven werd en de revolutie een ommekeer in Nicaragua bracht.
De visie waarmee kantoor werkt kent 3 basisgedachten:
1 Werken met vrijwilligers, soms met onkostenvergoeding of betaald.
2 Sectoraal werken d.w.z. via onderling contact tussen scholen, kerken, vrouwengroepen, milieugroepen.
3 Werken voor grote projecten in Europees verband waarvoor subsidie verkregen wordt zoals b.v. de stadsbibliotheek, de herbouw en rivierkanalisering na de orkaan Mitch, het grote natuurproject Miraflor en het project culturele vorming, dansmuziek voor kinderen in de regio samen met de muurschilderschool Funarte.
Het kantoor heeft veel werk verzet, vele crises doorgemaakt, veel geleerd en beschikt nu over een breed netwerk. Het doel nu is het zoeken van samenwerkingsprojecten met thema’s en met groepen die samenwerken.
Waar het uitgangspunt in de jaren 70-80 vooral hulpverlening was, is het uitgangspunt na de jaren 90 gegroeid naar gelijkwaardige samenwerking: wat betekenen we voor elkaar, waarbij het duidelijk is dat iedere stad, Sheffield, Bielefeld, San Feliú, Delft en Estelí verschillend van aard en werkwijze is.
Coördinator Fatima denkt na over hoe de steden met elkaar en met Estelí een binding kunnen houden. Ze houdt zich bezig met planning voor lopende zaken waarbij de lange termijnplanning vaak in de knel komt wegens de actuele zaken die verwerkt, afgerond en gepland moeten worden. Ze hecht grote waarde aan flexibiliteit in het werk omdat ze opkomende initiatieven wil honoreren.
Fatima denkt dat de school Maria Llanes geschikt is voor samenwerking in het project ”De wereld van Sara en Sergio”. Ze gaat contact opnemen.
Bij een rondleiding door de stad Estelí viel op dat de binnenstad veel schoner is.
Er wordt iedere avond door gemeente gereinigd. Het centrale park is uitgebreid, voorzien van speelelementen, levendig en ordelijk. Er zijn afvalbakken voor gescheiden deponeren. Er is reclame voor verantwoord deponeren van afval. Ook zijn er veel meer muurschilderingen voor rechten van vrouwen en posters tegen geweld. De ruimte rondom de stadsbieb is omgeven door een fraai nieuw park. Daarnaast een groot prestigieus voetbalstadion. Er is veel reclame voor zonne-energie die geleverd wordt door firma’s.
Bezoek aan de stadsschool in Estelí “ Prof. Guillermo Cano”
Namens Petra en Marissa, leraressen Spaans van Stanislascollege Westplantsoen, heb ik samen met Fatima Payan, coördinator van het Kantoor Europese steden, deze publieke middelbare school bezocht. Het doel was om de contacten opnieuw aan te halen en zoeken of continuïteit mogelijk is.
Op zondagochtend heb ik rondom de school gelopen die in de stad ligt en ongeveer 1 cuadra van omvang is. De school is totaal ommuurd en aan de straatkant voorzien van muurschilderingen.
Op maandag worden we verwacht bij de directrice Donna Lucia Nubia. Cinteno Castro. Zij heeft ervaring met de stedenband omdat ze voorheen hoofd van de basisschool “Ruben Dario”was die een actieve band had met de JacP.Thijsseschool. Ze sprak zich over die contacten enthousiast uit.
Op 23 januari is de school voor de leerlingen nog gesloten wegens vakantie die op 6 febr. zal eindigen. De leraren zijn al aanwezig en er is veel drukte in de gangen met wachtende mensen om zichzelf of hun kinderen in te schrijven. Ook zie je hier en daar volwassenen en leerlingen verven en onderhoud plegen, ladder sjouwen en in een lokaal het plafond trachten omhoog te houden. .
Omdat de directiekamer slechts één stoel en ‘n bureautje heeft en verder vol staat met (gekregen) verfpotten worden Fatima en ik ontvangen in de bibliotheek. Vrijwilliger Donna is daar druk bezig tussen handarbeidartikelen, wereldbollen en landkaarten naast de 3 kasten met boeken en opgestapelde stoelen.
De kennismaking is reuze hartelijk en ik mag de directrice interviewen. Ze vertelt dat de school 3000 leerlingen heeft die les krijgen in de morgen, de middag en in de avond. Ook zaterdag wordt les gegeven. Onderwijs is landelijk gratis. Ongeveer 104 leraren geven de lessen in grote klassen. Adolescenten en volwassenen horen er ook bij als leerling.
Er zijn 18 brugklassen met ieder 60 leerlingen. De klassen zijn veelal met 2 á 3 leeftijden gevuld omdat leerlingen soms tijdelijk moeten stoppen met school.
Ze vertelt ook dat ze gehandicapte leerlingen aannemen zoals doven en blinden en rolstoelers. (Nu ongeveer 20, verdeeld over de jaren) Daartoe hebben ze ooit Europese ondersteuning gehad. De directrice bestuurt de school met 4 onderdirecteuren. (de zaterdagploeg, de onderbouw, de bovenbouw en de brugklas)
Ze vertelt dat de leraar van vorig jaar die even contact had met Petra dit contact niet kon continueren omdat hij het veel te druk had.
Ze vertelt ook dat ze in een grote verandering zitten omdat sinds 2007 voortaan dagboeken bijgehouden moeten worden met inhoudelijke evaluaties per leerling en per vak. Iedere maand zijn daarover verplichte bijeenkomsten die stedelijk worden georganiseerd. De school is dan lesvrij. Daaraan gekoppeld zit de training van leraren, te weten voor alle leraren.
Intussen komt een jongere lerares binnen die Engels geeft. Ze is een goedlachse, enthousiasme uitstralende vrouw die goed en duidelijk Engels spreekt. De directrice introduceert ons en geeft aan dat zij de contactpersoon wordt met Stanislas. Donna Ana Cecilia Vásquez Rugama. (directrice spreekt geen Engels maar laat wel blijken dat zij de lijn met Stanislas ook wil vasthouden.)
Cecilia behoort tot de parochie Maria de Guadalupe waar Leonie vorige week ook was wegens contact met de Raamstraatkerk en het tandartsproject voor kinderen.
Lucia Nubia en Ana Cecilia hechten beide grote waarde aan afvalscheiding en -verwerking zoals uit gesprek bleek. Er loopt een project “afval” op school.
Ook wordt bij de rondgang door de school na dit gesprek, duidelijk dat de directrice voorlichting op de school bevorderd zoals voorlichting over drugs, sexualiteit, misdaadbestrijding, tienerzwangerschappen en alcoholgebruik. Volgens Ana is de directrice hierin uniek.
De drugsproblematiek blijkt uit de gaten in de schutting rondom de school waardoor de handel plaats vindt met leerlingen tijdens de pauze. Ze hebben voor dit probleem assistentie van de politie. Tienerzwangerschappen waren er veel maar dat aantal is gedaald in de afgelopen jaren.
Het gebouw is zwaar verwaarloosd. De directrice zegt dat de overheid wel salarissen en lesmateriaal betaalt maar geen onderhoud aan gebouw. Je ziet leerlingen opruimen, ouders elektra onderhouden en de groengeverfde muurborden bijwerken. Hier en daar hangt het plafond los. Er is een veldje, n podium en tribune voor algemene en sportbijeenkomsten. De binnentuin is verwaarloosd en droog. De elektra is slecht. De gemeente helpt nu met het systeem. Er is geen internet aanwezig. Er hangen veel posters over inschrijven, tegen huiselijk geweld en positieve leuzen over de natuur.
Na de rondgang door de school en de Nicakoffie wordt afgesproken het contact met het Stanislascollege voort te zetten en te verbeteren.
Leonie overhandigt aan de directrice als symbool een halsketting, fotoboek van gebouw Stanislas en de voorlichtingsboekjes.
Bezoek aan het kerkelijk centrum van de parochie Maria de Guadalupe
Sinds begin 2015 heeft deze kerk vriendschappelijk contact met de Vierhovenkerk en de Franciscus en Clarakerk in Delft, van waaruit de maaltijdgroep Estelí een project Tandzorg voor kinderen uit minderbedeelde wijken in deze parochie financieel steunt.
Op donderdag 12 jan 2017 worden we ontvangen in de ruimte die een combinatie is van sacristie/apotheek en tandartspraktijk. Ontvangst door: Padre Augusto, pastoor-psycholoog, woonachtig naast de kerk. Rond 40 jaar.
2 assistent-erediensten-tieners
Mevr. Maribel Flores, voorzitter van de werkgroep Maatschappelijke zorg
Indira Ortez, tolk
Tandarts en assistenten die bezig zijn met behandelingen.
Wachtende volwassenen en kinderen voor behandeling.
Padre Augusto begint met uitvoerige dank voor de ondersteuning van het project waarvoor geld in september 2016 is overhandigd.
In oktober 2016 zijn ze begonnen met de behandeling fluor/sanering van 90 kinderen, woonachtig in deze wijk. Ze hebben daarvoor begroting ingediend en ze zullen eind jan afrekening geven. Er is ook een compressor aangeschaft. In 2017 loopt het project door met andere kinderen voor het resterend deel. In de parochie is de Werkgroep Maatschappelijke Zorg olv Maribel hiervoor verantwoordelijk.
De Werkgroep Pastorale Zorg staat o.l.v. Padre Augusto.
Na de inleiding bezoeken we de ruimte/tandartspraktijk en het hele complex.
Te midden van kerkelijke voorwerpen en voorstellingen functioneert een eenvoudige, goed onderhouden tandartspraktijk Er wordt volgens hygiënevoorschriften gewerkt met een tandarts en assistent. Deze zijn parttime vrijwillig aan het werk met een geringe onkostenvergoeding. Volwassenen betalen een kleine bijdrage. Eventuele winst gaat naar het kinderproject. We mogen de ruimte in waar een patiënt behandeld wordt die, ondanks haar open mond, vrolijk naar ons zwaait.
Op het rerrein staat een goed onderhouden en modern kerkgebouw dat niet aardbeving-bestand is. Daarom is het plafond,nieuw aangebracht, afneembaar voor mogelijk volgend gebouw.
Op het binnenterrein staat een altaar voor diensten buiten en een Lourdesgrot. Achter het kerkgebouw wordt met vrijwilligers een ruimte aangebouwd waarin kerkelijke spullen buurtcentrum opgeborgen kunnen worden .Er is dan meer ruimte voor de plannen om de voedselbank weer in te voeren die tijdelijk stop staat. Mensen kunnen dan weer zeer goedkoop voedsel kopen. Ook heeft men plannen om n psycholoog psychische hulp te laten verlenen.
Aan de andere zijde van de kerk is een grote open ruimte waar jongeren- activiteiten gestimuleerd worden ter preventie van de gang naar criminaliteit en verveling. Dit project lijkt degelijk opgezet met verantwoording en goede werkmethoden. De mensen zijn actief en enthousiast.
La Fundacion Entre Mujeres
FEM is een vrouwenorganisatie en te vergelijken met een NGO. De organisatie heeft een werkgroep in Estelí en diverse werkgroepen in de regio. FEM beheert de productielijn tot en met consumentenlijn van koffie en andere voedselproducten. Formeel een stichting, als koepelorganisatie opgericht in 1995 uit voorheen diverse plattelandsorganisaties die na de revolutie in 1970 qua activiteiten achteruit waren gegaan. De Stichting is niet politiek, noch religiegebonden. Naast emancipatiewerk ook als vakbond actief.
Het doel is vrouwen en gezinnen naar onafhankelijkheid en ontwikkeling te leiden, nadat uit onderzoek gebleken was dat veel vrouwen analfabeet waren, over geld noch grond beschikten, geen zeggenschap hadden, wel geweld ondervonden en vaak ongehuwd moeder waren.
Activiteiten:
Economisch: Productie in coöperaties van koffie, ook organische, fermentatie/drogen/ roosteren/ verpakken van koffie, productie hibiscus en maken van jam, het kweken van bijen, productie en gebruik van compost en kunstmest. financiering en lenen van geld.
Consumentencontact via verkoop wekelijks op de markt en via koffietentjes in de stad.
Gezondheidszorg en emancipatie: Voorlichting over anticonceptie en gezinsplanning. De werkgroepen constateren dat de info lang niet overal terecht komt. Het doel om binnen te komen op scholen voor voorlichting lukt moeilijk en is zeer beperkt. Daarom moet de educatie buiten de school plaats vinden. Het vak maatschappijleer bestaat niet op scholen.
Moeilijkheid is ook dat de wetgeving over abortus onlangs is aangescherpt onder invloed van de Kerk. De wet verbiedt abortus, ook indien de moeder in gevaar komt en ook voor tieners. FEM organiseert zelfhulpgroepen en demonstraties en werkt samen met organisaties voor mensen/vrouwenrechten. FEM heeft een beurzenfonds voor goede studenten en de vruchten werpen zich af omdat de meisjes met n beurs na hun studie veelal in goede posities vertegenwoordigd zijn.
FEM bezit een mobiele kliniek voor bevolkingsonderzoek borst- en baarmoederhals.
Deze werd gefinancierd door Oostenrijk, Spanje en eigen opbrengst uit verkoop.
Toekomst:
De klimaatverandering vraagt om bijstelling van de wijze van werken. Bijv. divers grondgebruik, organisch werken en ook andere producten verbouwen. Men richt zich nu op koffie en wijn en jam en honing.
De koffieroest is een desastreuze tegenvaller. Roest betekent een mislukte oogst zoals in 2015 het geval was. Nadenken over verzekering voor dergelijke risico’s Nu moeten individuele coöperaties dit opvangen
Export ook naar Europa? Contact met groothandel. Fair Trade? Een groothandel in België waar Tilburg contact mee heeft? Ook Bielefeld importeert koffie.
Na de presentatie in het Stichtingsgebouw gaan we op excursie:1.5uur met de Pick-up de bergen in naar de koffieplantage Las Diosas, een koepel van de 8 vrouwencoöperaties die sinds 2004 bestaat met een oppervlakte verspreid over 4 departementen. Opp. 3 hectare per deelcoöperatie. In 2012 is Las Diosas als centrale koepel opgericht.
We bekijken het centrale terrein en de plantages. De coöperatie heeft certificaten van hygiënisch werken, douanerecht voor export van ruwe koffie naar de VS. Verspreid over de dorpen kwekerijen van compost en de rosa de Jamaica, in Nica Hibiscus genaamd. Verder worden nieuwe en goede zaden ontwikkeld.
De koffieplanten gedijen het beste in combinatie met bananenbomen.
Dit gastvrij onthaal , tevens leerzame excursie wordt afgesloten met een plantagemaal op de koele veranda. Dank aan alle hardwerkende geïnspireerde coöperatieleden.